ΤΟ ΛΑΘΟΣ-ΑΝΤΩΝΗΣ ΣΑΜΑΡΑΚΗΣ

Λίγα λόγια για το βιβλίο

Το Λάθος του Αντώνη Σαμαράκη εκδόθηκε πρώτη φορά το 1965 και έχει αποσπάσει το Βραβείο των Δώδεκα και το Μέγα Βραβείο Αστυνομικής Λογοτεχνίας ενώ έχει μεταφερθεί στην μεγάλη οθόνη από τον Peter Fleischmann. Το βιβλίο μας αφηγείται την ιστορία ενός  πολίτη που θεωρείται από την Ασφάλεια ως ύποπτος για συνωμοτική κίνηση κατά του Καθεστώτος. Το μόνο άτομο που θα μπορούσε να επιβεβαιώσει την ενοχή του είναι νεκρό, δολοφονήθηκε από πράκτορες του Καθεστώτος. Έτσι ένα μυαλό σκέφτεται «το Σχέδιο», θα δώσουν την ευκαιρία στον ύποπτο να νομίσει πως μπορεί να δραπετεύσει, σε μια τέτοια περίπτωση αποδεικνύεται αυτομάτως η ενοχή του.

Αυτό το βιβλίο του Σαμαράκη είναι ένα αστυνομικό μυθιστόρημα με γρήγορη εξέλιξη της πλοκής και μπορεί να χαρακτηριστεί και προφητικό καθώς παρόλο που γράφτηκε το 1965 προμηνύει την Δικτατορία που επικράτησε αργότερα. Ο συγγραφέας δεν αναφέρεται σε συγκεκριμένο τόπο γεγονός που το καθιστά παγκόσμιο και κάθε αναγνώστης μπορεί να ενταχθεί σε αυτό. Ακόμη η εξουσία έχει το γενικόλογο όνομα το καθεστώς και συνάμα ούτε οι λιγοστοί ήρωες που υπάρχουν μέσα στις σελίδες του βιβλίου δεν αναφέρονται με κάποιο όνομα καθιστώντας το οικουμενικό. Το εντυπωσιακό σε αυτό το βιβλίο, εκτός από την πληθώρα των κρυφών και φανερών νοημάτων, είναι ο τρόπος γραφής που χρησιμοποιείται κατά την συγγραφή του. Η αφήγηση γίνεται από 2 χαρακτήρες του βιβλίου και από έναν παντογνώστη αφηγητή. Τα πρόσωπα που αφηγούνται εναλλάσσονται με τυχαία σειρά στο βιβλίο και έτσι ο αναγνώστης μαθαίνει τα γεγονότα τόσο μεροληπτικά μέσω από την αφήγηση τού ανθρώπου από το καφέ Mare όσο και από τον ανακριτή. Σε αυτή αντιπαραβάλλεται  η αντικειμενική αφήγηση  από τον παντογνώστη αφηγητή. Οι περιγραφές της ψυχικής κατάστασης των ηρώων βοηθούν τον αναγνώστη να κατανοήσει ακόμα περισσότερο τα κίνητρα τους και συμβάλλουν στην καλύτερη ένταξη του αναγνώστη στην ιστορία του μυθιστορήματος.

Αγαπημένα σημεία στο βιβλίο

• Στο Σχέδιο υπάρχει ένα λάθος, στο Καθεστώς υπάρχει ένα λάθος, όχι, οι άνθρωποι δε χωρίζονται σ' εκείνους που είναι με το Καθεστώς και σε εκείνους που δεν είναι με το Καθεστώς, ένα λάθος, κρίσιμο λάθος έχουμε κάνει, το Καθεστώς είναι διάτρητο από το ένα τούτο λάθος, ένα λάθος-δυναμίτη που θα μας τινάξει στον αέρα, δεν μπορώ να τον παραδώσω, είμαι σε θέση να ξέρω τι με περιμένει, όμως δεν θα τον παραδώσω, δε θα τον προδώσω τον άλλον αυτόν άνθρωπο που με κοιτάζει από τα τρία μέτρα απόσταση, γατζωμένος στην μαρκίζα, γατζωμένος πάνω μου, ένα λάθος κυκλοφορεί παράνομα σε ό,τι θεωρούσαμε σίγουρο και απαρασάλευτο, ένα λάθος είναι κάπου εδώ γύρω μας, μέσα μας, ένα λάθος.

Λίγα λόγια για τον συγγραφέα

Ο Αντώνης Σαμαράκης γεννήθηκε στην Αθήνα το 1919 και σπούδασε Νομικά. Από το 1935 έως το 1962 εργάστηκε στο Υπουργείο Εργασίας από όπου και παραιτήθηκε όταν επιβλήθηκε η Δικτατορία του Μεταξά και επέστρεψε το 1945. Κατά την διάρκεια της εργασίας του συμμετείχε σε διεθνής συναντήσεις για μεταναστευτικά και εργασιακά θέματα. Ταξίδεψε σε πολλές χώρες ως εκπρόσωπος της Unisef, η οποία αργότερα τον ανακήρυξε πρεσβευτή καλής θέλησης της Unisef, ενώ ήταν ο πρώτος Έλληνας που διέθετε αυτόν τον τίτλο. Το λογοτεχνικό του έργο έκανε ντεμπούτο το 1930 με δημοσιεύσεις ποιημάτων σε διάφορα περιοδικά. Το 1954 εκδόθηκε η πρώτη συλλογή διηγημάτων του, το βιβλίο Ζητείται Ελπίς. Ακολούθως όλα του τα βιβλία γνώρισαν θερμή υποδοχή από το κοινό. Έχει τιμηθεί με το Κρατικό Βραβείο Διηγήματος το 1962 για το διήγημα Αρνούμαι, με το Βραβείο των Δώδεκα το 1966 και το 1970 με το Μέγα Βραβείο Αστυνομικής Λογοτεχνίας στην Γαλλία για το βιβλίο του Το Λάθος, με το Βραβείο Europalia για το σύνολο του έργου του το 1982 και τέλος με τον Σταυρό του Ιππότη των Γραμμάτων και των Τεχνών το 1995. Τα βιβλία του έχουν μεταφραστεί σε πάνω από 33 γλώσσες και κυκλοφορούν σε 114 ξένες εκδόσεις παγκοσμίως. Πέθανε το 2003 ενώ το σώμα του δωρήθηκε στο Πανεπιστήμιο Αθηνών για έρευνες των φοιτητών κατόπιν δικής του επιθυμίας.