Η ΔΕΣΠΟΝΙΔΑ- ΙΒΟ ΑΝΤΡΙΤΣ

Λίγα λόγια για το βιβλίο

Η Δεσποινίδα του Ίβο Άντριτς αφηγείται την ζωή της Ράικα Ραντάκοβιτς μιας Σέρβας η οποία δρα ως τοκογλύφος από της απαρχές του Α Παγκοσμίου Πολέμου και καθόλη τη διάρκεια του. Η Ράικα κάνοντας την σύνδεση όταν πεθαίνει ο πατέρας της ότι όποιος είναι φιλεύσπλαχνος είναι αυτομάτως και αδύναμος, γίνεται μια γυναίκα σκληρή, στρυφνή, αθεράπευτα τσιγκούνα και μόνη από δική της επιλογή.

Ο Άντριτς μας αφηγείται τα ιστορικά γεγονότα της ιδιαίτερης πατρίδας του της Βοσνίας και εντάσσει τον αναγνώστη έντονα στο κλίμα του πολέμου και της αναταραχής που αυτός προκαλεί. Αναπτύσσει το θέμα ανακατεύοντας ρηματικούς χρόνους συνδέοντας έτσι το παρόν με το μέλλον ξεκινώντας την αφήγηση με μια δυσάρεστη αίσθηση, όπως άλλωστε ήταν και η ζωή της Δεσποινίδος, από το παγωμένο και κατασκότεινο, λόγω οικονομίας, σπίτι της που ζει ολομόναχη το 1935,αρχίζοντας έτσι την εξιστόρηση ολόκληρου του βίου της. Το βιβλίο είναι πυκνογραμμένο και περιγράφει με αντικειμενικότητα και σαφήνεια τα κρίσιμα ιστορικά γεγονότα που συνέβησαν στην Σερβία και την Βοσνία πριν, κατά τη διάρκεια και μετά το τέλος του Α' Παγκοσμίου Πολέμου χωρίς όμως να προσδίδει το ύφος και τα χαρακτηριστικά ενός ιστορικού μυθιστορήματος γιατί αυτά περιπλέκονται με την ιστορία κάνοντας τα αναπόσπαστο κομμάτι αυτής. Ο συγγραφέας στο συγκεκριμένο του έργο έχει ως σκοπό να στοχάσει το κοινό αν όλοι είναι ενδυνάμοι εκμεταλλευτές και είναι έτοιμοι να το πράξουν επικαλούμενοι μια δύσκολη συγκυρία και ότι ίσως η Ράικα με την στάση της τιμωρεί τον εαυτό της και δεν υπάρχει ανάγκη από μια διεφθαρμένη κοινωνία να την τιμωρήσει και τελικά να επιφέρει κάθαρση και αρμονία...

Αγαπημένα σημεία στο βιβλίο

• Να όμως που βρέθηκε ένας άντρας που δεν της είναι ούτε αδερφός, ούτε εραστής ούτε και σόι, έστω και μακρινό,κι ούτε ζητάει και ούτε περιμένει απ' αυτόν έστω και το ελάχιστο, αντίθετα, του προσφέρει από μόνη της και με την καρδιά της τόσα όσα δεν είχε διαθέσει ποτέ και σε κανέναν μέχρι σήμερα  κι ούτε ποτέ της υποψιαζόταν πως θα μπορούσε να δώσει.
• Μ' αυτά τα απλά και πανάρχαια λόγια που η γριά έλεγε και ξανάλεγε σαν μελωδία και που μόνο στο στόμα της μάνα ζωντανεύουν κι αποκτούν την πλήρη σημασία τους, λίκνιζε η μητέρα στην αγκαλιά της την μεγάλη κόρη της, ανάλαφρα επιδέξια, λες και μέχρι χθες ακόμα δεν έκανε τίποτ' άλλο απ' αυτό, λες και δεν ζούσα εδώ και τριάντα χρόνια κάπου εδώ κοντά της, λαχταρώντας τόσα και τόσα μα πάνω απ' όλα έναν τρυφερό λόγο κι ένα καθαρό βλέμμα.

Λίγα λόγια για τον συγγραφέα

Ο Ίβο Άντριτς γεννήθηκε το 1982 και πέθανε το 1975.Προερχόταν από μια φτωχή καθολική οικογένεια Κροάτων από το Σαράγιεβο,όμως όταν ήταν δύο ετών πεθαίνει ο πατέρας του και η μητέρα του αναγκάζεται λόγω οικονομικών δυσκολιών να το εμπιστευτεί σε μια συγγενική οικογένεια στο Βίσεγκραντ, όπου και από εκεί εμπνεύστηκε το μυθιστόρημα του Το γεφύρι του Δρίνου. Τελειώνοντας το δημοτικό επιστρέφει στο Σαράγιεβο, όπου τελείωσε το σχολείο. Εκείνο το διάστημα ξεκίνησε να ασχολείται με την συγγραφή ποιημάτων. Από το 1912 άρχισε να σπουδάζει διαδοχικά στα Πανεπιστήμια του Ζάγκρεμπ, της Βιέννης, της Κρακοβίας και του Γκρατς. Το 1914 μόλις ο λογοτέχνης μαθαίνει για τη δολοφονία του Αρχιδούκα Φερδινάνδου από τον  Σέρβο εθνικιστή Γκαβρίλο Πρίτντσιπ, η οποία ήταν και η αφορμή για τον Α' Παγκόσμιο Πόλεμο, φεύγει από την Κρακοβία αλλά συλλαμβάνεται από την αυστριακή αστυνομία στο Σπλιτ (πόλη της Κροατίας) και φυλακίζεται για την πολιτική του δράση μέχρι τον Μάρτιο του 1915. Αφού αποφυλακίστηκε πήγε στο Ζάγκρεμπ (πρωτεύουσα της Κροατίας) όπου άρχισε να εκδίδει το λογοτεχνικό περιοδικό Λογοτεχνικός Νότος και εξέδωσε την πρώτη του ποιητική συλλογή και εκεί τον βρίσκει και η κατάρρευση της Αυστροουγγρικής αυτοκρατορίας. Μετά τον πόλεμο διορίζεται στο διπλωματικό σώμα και υπηρετεί μέχρι το 1941 όπου και παραιτείτε λόγω της γερμανικής κατοχής αφού πρώτα έχει προσπαθήσει να απαλλάξει από την ποινή φυλάκισης Πολωνούς διανοούμενους. Επιστρέφει στο Βελιγράδι και αρνείται να λάβει σύνταξη από το διπλωματικό σώμα και να υπογράψει το κάλεσμα καταδίκης της αντίστασης στις κατοχικές δυνάμεις ενώ παράλληλα να δημοσιεύσει οποιοδήποτε έργο του ενώ υπάρχει ακόμα κόσμος που υποφέρει και πεθαίνει όπως έλεγε χαρακτηριστικά. Μετά την λήξη και του Β' Παγκοσμίου Πολέμου γίνεται πρόεδρος της Ένωσης Γιουγκοσλάβων Συγγραφέων και το 1961 βραβεύεται με το Νόμπελ Λογοτεχνίας.